Foto: pixabay.com

Prvih decenija 20. veka najbolji fudbal igrao se u Austriji, Češkoj i Mađarskoj. Englezi su tada još živeli u fudbalskoj samoizolaciji. Naši ljudi su iz Beča i Budimpešte donosili prve lopte, i upoznavali srpsku mladež sa sportom koji je još bio u povoju, a za koju deceniju doživeće planetarnu popularnost. Za imena i grbove uzimani su neki od, kako se tada činilo, nedostižnih uzora, iz inostranstva.

Ubrzo se osnivaju prvi klubovi, a prednjačili su Subotica i Novi Sad. U Novom Sadu postojao je Rapid, FK Vojvodina je preuzela dres i grb praške Slavije. Železničari u Subotici imali su svoj tim, i to je bio prapočetak priče o ŽAK-u (Železničarski atletski klub), koji je preteča Spartaka. U Kragujevcu svetlost dana ugledala je Šumadija (1903), beogradski BASK...

Pregled na na ligu Subotičkog nogometnog podsaveza otkriva da su staleži i esnafi imali svoje klubove. Trgovci su imali skraćenicu - TANK, grafičari - Tipograf, muzičari (Sportski klub Muzički)... Subotički Jevreji imali su klub HAKOAH, JSK Bunjevac, Bohemija, Radnički je negovao levičarske ideje.

Kako piše portal Grad Subotica, do danas nije ostalo puno uspomena na predratne fudbalske godine. Iz štampe tog doba može se videti da je fudbal bio pravi rat na zelenom terenu i izvan njega. Mada je fudbalski sport bio amaterskog karaktera, bez novčanih davanja, emocije i strasti koje su ga pratile činile su ga i tada “najvažnijom sporednom stvari na svetu”.

Posle Drugog svetskog rata doneta je odluka da se sva sportska društva rasformiraju i osnuju nova. Imena su dobijali sa istoka, odnosno iz Sovjetskog Saveza. Pa tako imamo imena koja asociraju na rakete, torpeda, delove mašina, ili se odlikuju čvrstinom kao što su lokomotiva, krila... Najzastupljenije ime bilo je Dinamo, koje se zadržalo do danas, jer nije bilo vezano sa socijalističku ideologiju, već za snagu i energiju. Često ime je Spartak, koji je u legendi opisan kao snažan i harizmatičan predvodnik. Najzastupljenije ime i danas je Radnički, Borac, Polet, Proleter, Jedinstvo... Intersantno je da subotički Spartak nije dobio ima po preteči iz Moskve, već po našem olimpijcu Jovanu Mikiću Spartaku, koji je poginuo u Drugom svetskom ratu. Kasnije je odbačeno ime i prezime i ostao popularni nadimak, za razliku od nekih drugih imena klubova koja su staromodna i anahrona, kao što je Radnički, Borac, Polet... Ipak su sačuvana predratna imena kao što je Slavija, BASK, Soko, Hajduk, Obilić… Vreme čini svoje i kad su nazivi klubova u pitanju sve više nose odrednicu geografskog porekla kao što si imena gradova iz kojih potiču, obližnjih planina, reka...